Phòng khám Nhi –
Bệnh viện Xanh Pôn vừa tiếp nhận một bé trai 20 tháng tuổi trong tình
trạng sốt, co giật, vật vã kích thích. Hỏi bệnh sử và khám, bác sĩ phát
hiện cháu bé bị tiêu chảy và được mẹ cho uống oresol nhưng pha sai nồng
độ…
Thực tế, một số bà mẹ
bao biện “ oresol (ORS) có vị khó uống nên cho thêm… chút đường cho
cháu dễ uống” hoặc một số khác có “cao kiến” thay bằng việc phải pha 1
gói ORS với 200ml nước theo chỉ dẫn lại chỉ pha với một chén nước nhỏ
được một dung dịch đặc hơn uống cho nhanh khỏi… khỏi đâu không thấy mà
hậu quả là trẻ bị ngộ độc, thậm chí có thể tử vong do uống ORS pha sai
nồng độ.
Mỗi gói oresol được định liều để pha với
liều lượng nhất định, được ghi rõ trên bao bì.
Theo các bác sĩ nhi khoa, khi trẻ bị tiêu chảy, tình trạng mất nước xảy
ra, nếu không được điều trị kịp thời sẽ gây rối loạn các chức năng của
cơ thể, đe dọa tính mạng của trẻ. ORS với thành phần là muối, đường… khi
được pha đúng, uống đúng sẽ bù lại lượng nước đã mất giúp trẻ phục hồi.
Trong khi đó, nếu ORS lại được pha đặc hơn so với khuyến cáo nên khi trẻ
uống không khác gì uống một cốc nước muối.
Khi uống oresol với nồng độ quá đặc như thế sẽ khiến hàm lượng muối
trong máu tăng lên, gây tình trạng ưu trương (quá nhiều muối trong máu),
áp lực thẩm thấu trong máu cao hơn bình thường (bình thường, hai bên
màng tế bào cân bằng nhau). Do nồng độ muối quá cao nên áp lực thẩm thấu
trong máu cao hơn bình thường, “hút” nước từ tế bào, khiến tế bào bị hút
hết nước nên bị “teo” lại. Lúc này, trẻ có biểu hiện da nhăn, khô, mắt
trũng… Điều nguy hiểm nhất lúc này, khi tế bào não bị “teo” gây tổn
thương não, khiến trẻ bị co giật, sốt cao, vật vã, kích thích nặng hơn
nữa thì hôn mê,… Nếu không được cấp cứu kịp thời, trẻ rất dễ bị tử
vong.
Vì hiểu biết không cặn kẽ hoặc “sáng tạo” quá mức, một số người đã biến
dung dịch ORS – một phát minh cứu sống hàng triệu trẻ tiêu chảy thành
một hỗn chất gây hại cho trẻ.
