Lá mơ, còn có các
tên khác như: ngưu bì đống, khau tất ma, co tốt ma, mơ tròn, dây mơ lông,
mơ tam thể, mẫu cầu đằng, ngũ hương đằng… Tên khoa học là Peaderia
scandens (Lour.), là một loại cây leo mọc hoang hoặc được trồng làm hàng
rào nhiều nơi ở nước ta.
Lá mơ lông tính mát,
có tác dụng nhuận gan, giải nhiệt, mạnh tỳ vị, tiêu thực, sát khuẩn,
chữa phong tê thấp, tẩy giun, giải độc… nhưng thông dụng nhất vẫn là
chữa các bệnh về đường tiêu hóa.
Lương y Hoàng Duy tân
cho biết, theo dược học cổ truyền, lá mơ lông vị chua, tính bình, có
công dụng trừ phong hoạt huyết, chỉ thống giải độc, tiêu thực đạo trệ,
trừ thấp tiêu thũng. Thường được dùng để chữa các chứng bệnh như phong
thấp (đau khớp), phúc thống (đau bụng), lỵ tật (kiết lỵ), phù thũng,
thực tích (đầy bụng, chậm tiêu), cam tích (trẻ em suy dinh dưỡng), can
tỳ thũng đại (gan, lách to), trúng độc, thoát giang (sa trực tràng), bối
ung (mụn nhọt mọc ở lưng), bạch đới (khí hư), thương tổn do trật đả…
Lá mơ có nhiều công dụng chữa bệnh.
Dưới đây là
những công dụng của lá mơ:
Sôi bụng, ăn khó
tiêu:
Lấy một nắm lá mơ tươi, rửa sạch, ăn kèm với cơm như rau hoặc giã nát
lấy nước uống. Ăn, uống liền trong 2 – 3 ngày sẽ có kết quả.
Tiêu chảy do nóng:
Khi bị tiêu chảy do nhiệt với các biểu hiện phân khẳm, nước tiểu vàng,
bụng quặn đau, đầy hơi, khát nước nhiều, hậu môn nóng rát, dùng 16 gr lá
mơ, 8 gr nụ sim sắc với 500 ml nước lấy 200 ml. Uống trong ngày mỗi lần
100 ml.
Đau dạ dày:
Lấy 20 – 30 gr lá mơ rửa sạch, giã nát lấy nước uống mỗi ngày một lần.
Kiên trì dùng sẽ có hiệu quả.
Chữa chứng bí tiểu
tiện:
Nếu mắc bệnh sỏi thận dẫn đến bí tiểu tiện lấy lá mơ sắc uống ngày 2 – 3
lần.
Co giật:
Nghiền nát khoảng 15 – 60g lá tươi, thêm 1 bát nước ấm và một tí muối,
khuấy đều và vắt lọc để lấy nước và uống trước bữa tối.
Làm lành vết
thương:
Một nắm lá mơ lông xay thật mịn và đắp vào vết thương. Chữa thấp khớp,
bí tiểu: Lấy khoảng 15 – 60g lá tươi, đun sôi trong nước, gạn bỏ xác lá
và uống nước, ngày uống một lần.
Chữa cảm lạnh:
Hấp chín khoảng 25 lá mơ lông ăn hoặc ăn sống.
Chống viêm loét:
Nghiền nát một nắm lá mơ lông và vắt lấy một chén nước, chia 2 – 3 lần
uống trong ngày.
Chữa lỵ (có 2 cách):
Nghiền mịn 15 – 60g lá mơ lông, thêm 1 chén nước ấm và một ít muối, ép
xác lấy nước và uống trước khi ăn. Cách khác là cắt nhỏ lá mơ lông rồi
đánh chung với một quả trứng gà, để chảo nóng và sau đó đổ hỗn hợp trên
vào, để cho khô trên chảo rồi ăn, ngày 1 – 2 lần.
Trị ho gà:
Lá mơ tam
thể 150 gr, bách bộ, cỏ mần trầu, rễ chanh, cỏ nhọ nồi, rau má, mỗi vị
250 gr, cam thảo dây 150 gr, trần bì 100 gr, gừng 50 gr, đường kính vừa
đủ. Cho vào 6 lít nước, trộn lẫn rồi đun sôi còn 1 lít. Chia ra ngày
uống 2-3 lần.
Trị mụn, ghẻ:
Lấy
lá mơ lông rửa sạch, đập dập nát, vắt lấy nước, chấm vào các nốt ghẻ.
Nấm da, chàm,
eczema, giời leo:
Lấy toàn cây mơ lông (một nắm tay), rửa sạch nghiền mịn, bôi vào chỗ
ngứa.
Giảm đau:
trong các
trường hợp đau bụng, sình bụng, đầy hơi, bí tiểu: Lấy 15 – 60g lá tươi,
đun sôi trong khoảng 3 bát nước, gạn lọc sau đó cho thêm vào dung dịch
một cốc nước trái cây, uống hỗn hợp này mỗi ngày 1 lần, có tác dụng giảm
đau, nhuận tràng, lợi tiểu giúp thanh lọc cơ thể và kích thích sự ngon
miệng, thèm ăn.
