Cả ba virus H7N9,
H1N1, H5N1 đều là virus cúm A nhưng chúng có khả năng lây bệnh khác nhau.
H7N9, H5N1 lây nhiễm
chủ yếu ở vật và đôi khi mới lây sang người trong khi H1N1 thì bình
thường cũng hay lây nhiễm ở người và cả vật như chim, lợn…
Cúm A là gì?
Cúm A là bệnh nhiễm
trùng đường hô hấp cấp tính do virus cúm A chủng H1N1, H5N1 và H7N9 gây
nên. Bệnh có khả năng lây nhiễm rất cao và lây lan nhanh trong cộng đồng.
Bệnh lây truyền từ
người sang người theo đường hô hấp, qua các giọt nước bọt hay dịch tiết
mũi họng khi người bệnh ho, hắt hơi, hoặc lây qua tiếp xúc với một số đồ
vật có chứa virus rồi qua bàn tay đưa lên mắt, mũi, miệng.
Người mang virus cúm
A có khả năng truyền virus cho những người xung quanh trong thời gian 1
ngày trước tới 7 ngày sau, kể từ khi có triệu chứng của bệnh.
Bệnh lây lan càng
mạnh, càng nhanh khi có sự tiếp xúc trực tiếp với người bệnh, đặc biệt ở
nơi tập trung đông người như trường học, nhà trẻ… Hiện nay chưa có
vắcxin đặc hiệu phòng chống cúm A. Khi có vắcxin, việc tiêm phòng bệnh
phải tuân thủ theo hướng dẫn của cơ quan y tế
Ảnh minh họa – Internet
Nguồn lây bệnh và
dấu hiệu của các bệnh cúmA
Cúm A(H5N1)
Cúm gia cầm (còn gọi
là cúm gà) là bệnh do virus cúm A H5N1 gây ra. Bệnh có diễn biến nhanh,
tỷ lệ tử vong cao. Nếu được phát hiện sớm, điều trị kịp thời có thể cứu
sống bệnh nhân, do vậy cần đặc biệt lưu ý khi ở vùng có nhiều gia cầm (gà,
vịt, ngan, ngỗng) chết, lại xuất hiện những người có biểu hiện ho, sốt
cao, đau đầu, đau mỏi người…
Bệnh nhân sốt thành
cơn hay sốt liên tục cả ngày. Nhiệt độ có thể lên tới 40- 41độ c; có
những trường hợp chỉ sốt nhẹ 38- 38,5độ c, những trường hợp này thường
xảy ra ở những bệnh nhân sức đề kháng giảm nhiều như: suy giảm miễn dịch,
người già, trẻ nhỏ, có các bệnh mạn tính kèm theo;Biểu hiệndanóng, đỏ
xuất hiện ở những bệnh nhân sốt cao, khi có suy hô hấp có tím môi, đầu
chi; Bệnh nhân thường có cảm giác đau đầu, đau mỏi người, có thể thấy
đau quanh hốc mắt. Trường hợp nặng bệnh nhân có thể có rối loạn ý thức.
Cúm A (H1N1)
Triệu chứng bệnh cúm
A (H1N1) giống như cúm mùa bao gồm: sốt, đau cổ họng, hắt hơi, sổ mũi,
đau nhức cơ. Khoảng gần 50% bệnh nhân còn có đau bụng, buồn nôn hay tiêu
chảy. Giống như cúm mùa, cúm H1N1 mới cũng gây bệnh cảnh nặng hơn như
viêm phổi khiến bệnh nhân ho nhiều, thở nhanh, khó thở, chụp Xquang cho
thấy có tổn thương phổi. Một số bệnh nhân có triệu chứng của suy hô hấp
cấp (ARDS), phù phổi và tử vong.
Triệu chứng cúm A
(H1N1) mới khác với cúm gia cầm A (H5N1). Cúm gia cầm không có các triệu
chứng như sổ mũi, hắt hơi hay đau nhức cơ thể mà thay vào đó là bệnh
cảnh của viêm phổi cấp sốt, ho, khó thở. Hiện naychưa rõđược mức độ trầm
trọng của bệnh gây ra do virus cúm A (H1N1) mới này trên toàn thế giới.
Cúm A(H1N1) mới này
so với cúm gia cầm A/H5N1 thì tỷ lệ tử vong của cúm gia cầm cao hơn (tỉ
lệ tử vong khi nhiễm cúm gia cầm là trên 50%). Các triệu chứng hô hấp
báo động bệnh trở nên nặng là: thở nhanh (người lớn trên 30 lần phút),
có cảm giác hụt hơi, chóng mặt đột ngột, ngộp thở, tím môi hay đầu chi,
lơ mơ.
Cúm A (H7N9)
Đến nay, hầu hết các
bệnh nhân bị nhiễm H7N9 bị viêm phổi nặng. Các triệu chứng bao gồm sốt,
ho và khó thở. Tuy nhiên, thông tin về các bệnh mà virusH7N9 có thể gây
ra vẫn còn hạn chế.
Đối với cúm A (H7N9)
thì nguồn lây nhiễmchủ yếu do tiếp xúc trực tiếp với gia cầm bị bệnh
hoặc với môi trường đã bị nhiễm virus như chuồng gà vịt, phân, chất thải
gia cầm nhưng trong phần lớn các trường hợp không thể xác định được
nguồn lây nhiễm.
Virus không được tìm
thấy ở gia cầm, chim bồ câu cũng như môi trường chung quanh ở những khu
vực có người bị nhiễm và thực sự, đường lây chính của virus hiện cũng
chưa được rõ. Bởi vì virus này không gây triệu chứng lâm sàng ở gia cầm
nên thật khó để xác định chúng lây sang người như thế nào.
Có một số trường hợp
mắc bệnh theo từng nhóm người (cùng ở chung phòng, cùng vị trí làm việc,
cùng cơ quan, trường học, thời gian ủ bệnh và xuất hiện triệu chứng
giống nhau nhưng dường như virus H7N9 rất khó lây từ người sang người và
vấn đề này hiện vẫn đang được nghiên cứu để xác định rõ.
Khuyến cáo phòng
chống cúm A
– Cúm A là bệnh nhiễm
trùng đường hô hấp cấp tính do virus cúm A (H1N1, H5N1 và H7N9) gây ra.
– Bệnh lây truyền qua
đường hô hấp do tiếp xúc với các giọt nước bọt hay dịch tiết mũi họng
của người bệnh hoặc với đồ vật bị nhiễm virus rồi đưa lên mũi, miệng.
– Bệnh lây nhiễm
nhanh từ người sang người trong thời gian 1 ngày trước tới 7 ngày sau kể
từ khi có triệu chứng bệnh.
– Những người mắc
bệnh mạn tính, phụ nữ mang thai, người già, trẻ em cần tránh tiếp xúc
với người nghi ngờ mắc bệnh.
– Tăng cường vệ sinh
cá nhân, thường xuyên rửa tay bằng xà phòng, che miệng và mũi khi ho,
hắt hơi.
– Học sinh, sinh viên
và nhân viên tự theo dõi sức khỏe hàng ngày, nếu có biểu hiện sốt, ho,
đau họng…thì thông báo cho Ban giám hiệu, y tế địa phương.
– Tránh tiếp xúc với
người bệnh cúm. Đeo khẩu trang y tế và giữ khoảng cách trên 1 mét nếu
phải tiếp xúc với người bệnh.
– Vệ sinh và mở cửa
thoáng mát nơi ở, lớp học, phòng làm việc; lau chùi bề mặt, vật dụng
bằng hoá chất sát khuẩn thông thường.
– Học sinh, sinh viên,
cán bộ và nhân viên có biểu hiện cúm khi đang ở nhà trường thì cần được
cách ly và đeo khẩu trang.
– Không tự ý sử dụng
thuốc đặc biệt là thuốc kháng vi rút như Tamiflu…. Việc chỉ định sử dụng
phải theo hướng dẫn của thầy thuốc.
